Epistel:
2 Musa 32:1-14
Marpamuati Rohani Jahowa Alani Asi Ni Rohana Tu Bangsona
I.
Patujolo
Hea
jala jotjot do tabege “orang sabar
dikasih Tuhan” halak na sabar dihaholongi Debata. Nadidokna hasabaron
dinalaho mangadopi angka persoalan ditonga tonga ni pardalanan ni ngoluna.
nangpe olo do sipata didok halak “haotoon” do anggo sai sabar. Ra ido gabe
didok muse “adong do batasan kesabaran”. Gabe sai jotjot halak mura marbada,
mura marsalisih. Tongtong marlaba do
angka nasabar. Boi do dibagasan habasaron I
marsiajar laho marparohahon angka namasa, jala olo do dibagasan
habasaran I jumpangna alusni angka parungkilonna. Nangpe maol mangulahon I,
alai molo halak nasabar I ima halak
namargogo. Alai halak naparmuruk, namura emosi justru ido napatuhon
hahuranganna.
Ringkot patubuhon
ni bangso Israel sikap “sabar” asa unang mura-mura loja paimahon. Memang dang
sadari manang dua ari dipaima ima bangso Israel haroroni si Musa tuat sian
Dolok Sinai. Opat puluh ari opat puluh borngin ma lelengna si Musa dung nangkok tu Dolok Sinai(2 Musa 24:18). Nga
tung ngol-ngolan bangso Israel paima ima
haroroni si Musa tuat sian Dolok Sinai. Tangkas do Borhat pe si Musa
nangkok tu Dolok Sinai hombar tu Hatani Jahowa mandok “Nangkok ma ho mandapothon Ahu tu dolok on asa hulehon tu angka
batu namasurat dohot patik ro di uhum, angka naung husurati asa adong
dipodahononmu tu nasida”(2 Musa 24:12). Tangkas do tujuan ni si Musa
nangkok tu Dolok Sinai ima laho manjalo Surat Uhum dohot Patik sian Debata.
II.
Hatorangan
ni Turpuk
Alani
leleng leleng ni Si Musa tuat sian Dolok Sinai,nunga lam mauas bangso di
panggomgomion. Jala sosundat lam moru haporseaon nasida dung dao si Musa sian tonga tonga ni nasida. boi
do toho: molo adong sada pemimpin naung somal maniroi mangajari, menarihon
nasida naseleleng on, rodi angka naringkot disipanganon nasida saleleng on.
sian on tanda ma si Musa sada Uluan naung dihilala nasida pambahenan saleleng
on parmudu muduonna. Molo adong nasala dipinsang, molo adong pe mardosa diajari
tu dalan nadenggan, molo adong na rapar, mauas dilehon sipanganonna dohot
siinumonna. Tung tangkas do parmudumuduon ni Jahowa tu bangso I marhite si
Musa. Hape dung lam dao jala leleng si
Musa di dolok Sinai, tung mauas situtu nasida. Lam mura nasida dilulihon
pikiran nasida, ai dang adong be naboi songon si Musa mamparrohahon nasida. Ido
umbaenna didok nasida “ai dang huboto
namarhua hami dohot si Musa on, namanogihon hami sian Mesir”. Lapatanna
adong do biar nasida alani lelengni si Musa I, boi do dipikkri nasida naso
mulak be si Musa, jala boi do adong kecurigaan nunga maninggalhon nasida, laos
songon I boi do dietog nasida naung mate si Musa di pussu ni dolok I, ala diida
nasida marsilam silam api di dolok i.
Hita
pe sipata olo nian songon bangso on, songon nadidokna “pekerjaan yang membosankan adalah menunggu”. Hira-hira molo leleng
ro donganta jala nunga manimbil sian parjanjian, gabe ngolngolan hita olo do tadok: toema dang natohoi bei, mulak mahita. Hira namandele do hita. lapatanna dang
natarharaphon ni bangso i be haroroni si Musa I ditonga tonga ni nasida. Nian
nunga dipasahat si Musa tu si Aron (Harun) dohot tu si Hur asa gabe Uluan
dibangso I paima tuat ibana sian dolok Sinai songonmanggomgomi bangso I (2 Musa
24:14). Somalna molo disuru manang gabe
pangganti(Pendelegasian) ulaon, marlapatan ma molo adong haputusan ni si Aron
dosdoi nang haputusan ni sian si Musa nangpe holan manggantihon satongkin
ibana. Ise naso bangga silehon tugas nagabe Uluan, nangpe dang boi sude nagabe
Uluan. Ise do si Aron o? boasa ikhon
ibana? Si Aron ima Hahana(kakak) ni si Musa naung dijou Tuhan gabe juru bicara
ni si Musa. Ditingki disuru Debata si Musa manogihon bangso I haruar sian
Mesir, ala naso malo si Musa dang manghatahon tona ni Debata Jahowa tu Bangso
Israel, dungi di dipillit Debata ma si Aron ma dongan disuru Debata laho
manghatahon i. tugas ni si Aron ima sada Imam, Ai Debata sandiri manjou ibana
gabe Imam. ibana ma tardok imam naparjolo di Israel.
Tarsongon
hata mandok “bagaikan anak ayam
kehilangan induknya”. Molo ditinggalhon indukna hape, pintor marserak, jala
masiboan dalanna, lomobi nang mangsahon dirina be, ala dang adong be
marparrohahon. Hape si Aron takkas do dipajongjong naung dipasahat si Musa tu
Ibana nagabe Uluan ni bangso i. Na so diporsea do nasida di panggomgomion ni si
Aron, manang di ida nasida si Aron marmeam meam? Memang dang apala tangkas
dipasahat di turpuk on. alai tangkasma dipaboa dison: dung dipangido “didesak”
nasida si Aron asa mambaen Debata nasida sandiri. Nunga be di liluhon sibolis
nasida dung ditinggalhon si Musa nasida.
Tung
mura do munggil bangso Israel sian Debata Jahowa, hape naung tangkas dijalo
nasida parmudu muduonNa salelengleng on ima paruarhon nasida sian tano
parhatobanon Mesir i. Jala marsada do roha ni sude bangso I mandapothon si
Aron. Adong do kensan nadipaksa manang didesak si Aron, gabe mabiar ibana, jala
boi do gabe mogap ibana, laos di oloi si Aron muse. Boi dohonon si Aron I sada
imam naso adong ketegasan dohot tanggungjawab. Pamurahu ma ibana mangoloi I,
laos so adong panimbangion sian ibana. sasintongna molo sada uluan
namarhabiaran tu Debata ikhon do mangorai bangso ala maralo tu Patik parjolo
dohot paduahon. alai laos ditolopi hatani bangso I mangulahon dosa. Mambaen
Debata sandiri ima Patung lombu sian
sere. Laos ibana sandiri do muse mangarahon bangso I mangulahon I, songon mangajari
perayaan perayaan nasomal marhite angka pelean nasida.
Sahalak
parmahan ikhon do bertanggungjawab jala diboto mamboan angka biru biru tu
inganan nadenggan, ndada mamboan asa madabu tu dosa. Israna molo adong penumpang dibagasan mobil bus, keselamatanna
tergantung do tu supirna. Jala manang tudia pe diboan, pos dorohani angka
penumpang I tu supir i. Alai sahalak si Aron songon panggomgomi di bangso i
naung dipillit si Musa, gabe disalahgunakan do kepercayaan i. Molo nunga lilu
do Uluanna, angka pangihutna pe pasti do lilu. Molo tajaha do si Buku ni si
Musa palimahon: Muruk situtu do Debata tusi Aron asa hona uhum ibana, alani
tangiang ni si Musa do umbaenna dao si Aron sian rimas ni uhum ni Debata(5 Musa
9:20).
Nunga
mardosa situtu be bangso Israel , laos diajari si Aron nasida manomba ganaganaan,
songon dohot Pesta raya, dungi pasahat pelean tu debata nasida nadibaen nasian
sian lombu i. jala pola do sipasombu nasida tagas (hawa nafsu) manortori jala
marminum minum nasida sude. Molo di ayat 25 didok do “..naung gabe hijang, nunga dipahijang si Aron bahen haurahon”
bahasa Indonesia “ seperti kuda lepas
dari kandang” namarlapatan nunga marsonang sonang pardagingon nasida
marsaimara (ketelanjangan,kesenangan
seksual) ima naung dihagigihon Debata. Ima pangidoan ni nasida, mambaen asa
sonang rohani nasida, jala tarpapuas nasida pardagingon nasida.
Diboto do Debata dosa ni nasida I,
dirimpu nasida do Debata Jahowa I naso marnida. Hape Saluhut do diboto Debata
ahape na niula nasida, ai Ibana do na manompa hita. Nunga mardosa be bangso I,
jala nunga manimbil be sian Debata manomba gana ganaan. Nunga diboto Debata
pardosaon ni bangso I, dunngi ro ma hatani Debata Debata tu si Musa ninna “tuat ma ho, nunga marroha mago”.(7).
Nadidok na Nunga mago nasida sian dalan ni Debata ala naung dipillit nasida Debata
nasida sandiri ima patung-patung i. Molo halak naung manomba debata na asing
ima Halak naung mago, ala nunga dipadao ibana Debata sian dirina. Jala hagigion
ni Debata do molo olo hita manimbil(menduakan/selingguh) tu Debata na asing. Ido umbaen namuruk gabe paro rimas ni Debata
do I. Hassit do molo diduakan(diselingkuhi),
apalagi manimbil, hape nunga tangkas nian di dai jala dijalo nasida parmudu
muduon ni Debata Jahowa alai pintor ditinggalhon bangso I do Debata. Halak naso
mandok mauliate I sasintongna halak naung marhaposan tu dirina sandiri, ndada
tu Debata. “tibu nai nasida manimbil sian
dalan naung Hupatuduhon i..”(8) Debata sandiri do naung mangajari nasida
asa marpangalaho nadenggan jala asa tongtong mardalan dihasintongan ni Debata.
nadidokna disi “songon hau naso hot uratna, mura do I marumpak alani alogo”.
Songon I ma retes ni haporseaon ni bangso I, ndada haru leleng do pe dijou
Debata nasida gabe bangso napinallitna, nunga pintor ditinggalhon bangso I
Debata jala manimbil sian Debata. tumagon do mamillit Debata sileban na binaen
nasida sian sere.
Tarida do dison
gogo ni hisap hisap ni daging ni bangso I. lapatanna boha asa pasonang rohana,
asa puas nang hisap hisap ni dagingna dibaen ma Debata nasida sandiri.
Sasintongna patung I holan symbol doi, sasintonhna dos do mambaen nasida
sandiri songon Debata. Nasida do mangaturhon songon lomo nirohana.
Anggo Debata Jahowa ikhon songon lomorohani Debata Jahowa do, ndada songon lomo
nirohana nasida. boi dohonon bangso Israel on, tung maol diarahon, jala maol
manghamuliatehon na andong. Alani ido
didok Jahowa “idama tung natangkang
marroha do bangso on”(ayat 9). Gabe sada kesimpulan napatuduhon
hatangkangon ni bangso I marhite hite naso unduk tu Jahowa mangihuthon lomo
nirohaNa.
Alani pangalaho ni
bangso Israel I gabe laos muruk jala tarrimas situtu ma Debata Jahowa. Dang
Diboto bangso Israel, Laho pe si Musa
pajumpang dohot Debata di Dolok Sinai ima asa patupahon patik dohot aturan do
tu bangso I, asa adong songon dasor ni nasida mangihuthon Tuhan Jahowa.
lapatanna holan laho tu hamajuon dohot hadengganon ni bangso ido. Holan
satongkin dope,dung tundal si Musa, pintor manimbil nasida jala maralo tu Tuhan I. Berjuang do si Musa nangkok tu dolok
jala sampe pola 40 ari 40 borngin marsiajar patik nasian Tuhan I asa adong
pasahathonna jala ajarhononna tu bangso I.
Ahabe lapatanni
patik I, nunga mardosa bangso Israel? marisuang doi sude? Laos ido umbaen na
gabe tarrimas Debata Jahowa asa mangarimpashon(memusnahkan) bangso i. Anggo di Debata, ahape boi do masa. Dang
adong naso tarpatupa Debata. Jala molo
nunga sangkapna nasaut dang adong be naboi mangambati i. Alai Anggo diturpuk on
tajaha, dung didok Debata marsangkap laho mangarimpashon bangso i. Mangelek do
si Musa sitangiangna tu Debata, asa tung marpangulahi rohani Debata marnida
BangsoNa i. “boasa tung marsigogor
rimasMu ale Jahowa….. Sian tangiangni si Musa ada adong 3 rimpun ni
tangiangna dipatolhas, naparjolo:
Dipaingot ibana Debata diangka pambahenan dohot haburjuon ni Debata naparuarhon
bangso Israel sian Mesir, paduahon:
asa disundati Debata rimasnai asa unang gabe sisurang goarni Tuhan Jahowa
dihalak Mesir, sotung didok “diboan pe
nasida sian Mesir asa rimpashononna do nasida. Songon na manjaga habadiaon, “nama baik” ni
Tuhan I asa unang gabe roa diadopan ni halak lomobi ma halak Mesir. Unang ma songon nadidokna “hurimpu parhunikan hape pargadongan,
hurimpu parsaulian hape tu hamagoan”. Lapatanna marisuang ma halak Mesir
mangihuthon Debata Jahowa. napatoluhon:
dipaingot si Musa do Debata diangka janjiNa na tu si Abraham, si Ishak, di
Jakob naung dipasahat naung dibaga bagahon tu nasida ima “ahu mapatorophon sogot pinomparmu songon bintang nadilangit…
nangpe tung maralo nian rimasnai tu baga bagana hian tu angka umpuni Israel,
nian dang hea Debata lupa diangka baga bagana. Alai laos alani ima muse dung
dipatolhas si Musa I ditangiangna.
Ditanginghon
Debata do tangiang ni angka napartigor. Diboto si Musa do hape songon dia do
lomo niroha ni Debata. jala ditangihon Debata pe tangiangna, ndada sasintongna
ndada saluhut alani tangiang dohot alasan nabinaen ni si Musa, alai natutu do
parasiroha do anggo Jahowa.Alai sian si Musa on, boi marsiajar hita
martangiang, mangalek tu Debata dibagasan serep niroha, jala ditangihon do
angka tangiangni natigor roha.
III.
Panimuli/Hahonaan
1. Mangolu ma hita dibagasan
hasetiaan tu Debata. Halak nasetia do naolo
rade paimahon Haroroni Tuhan. Manang sadihari pe tuat si Musa I, tongtong ma
manontong HasetiaonNa. Unang baen alasanmu alani angka pardagingon, manang
alani angka namasa dingolum gabe moru hasetiaonmu jala laos maninggalhon parsaoran
nabadia ni Tuhan i. manang ahape namasa, ihon satia do mangihuthon Tuhan i.
2. Halak naporsea ikhon gabe
haposan jala parmahan napaluahon. Molo naung
dipasahat tanggungjawab, manang naung dibangkit gabe sada uluan, baik ma
nadilantik manang gabe Urusan manang ahape ulaonta, ikhon do mamboan ulaon I tu
angka nadenggan. Haposan ma dihata, haposan dipabahenan, nang dipangalaho pe,
gabe sitiruon. Ndada laho mangajari tu naso denggan, manang manolopi angka
haputusan namaralo tu Hatani Debata. Halak naung dihaporsea gabe sada uluan
ikhon tutu ma gabe parmahan, asa unang lilu, alai gabe panoniroi, pangajari,
pamoda I, biar mida Jahowa
3. Dihasogohon Debata do
halak naporsea na manimbil sian Ibana.
Dang lomo rohani Debata hita manimbil sian dalanna nasintong, apalagima manomba
gana gana muse. Dihasogohon Debata sian Bangso I ima didok nasida Debata ni
Israel do DebataNa, alai dioloi jala disomba muse debata na asing. Jala nasida
sandiri do manompa debata sandiri, hombar tu hisap hisap ni dagingna. Halak
naso mangoloi Debata ima halak na holan marhaposan tu dirina sandiri.
Marpamuati do rohani Jahowa alani Asi nirohana tu bangsoNa. Holong ni Debata naso rasuda. Jala dang hasuhatan asinirohaNa tu hita. Jesus Kristus naung ro I ima tanda natutu do manontong Holong dohot asinirohaNa tu hita. Nangpe dibagasan dosa hita, alai parasiroha do dope manesa dosanta, molo olo hita manopoti dosanta. Parrimas do Debata tu angka namanimbil sian Ibana. molo manimbil hita, ndada gabe malua Uhum I sian hita. manang ise namardosa ikhon do bertanggungjawab didosana. Alai manang ise mardosa, jala olo ro tu Debata mananda hagaleonna, janghonon ni Debata ma ibana
Post a Comment