Evangelium:
Pilippi 2: 1-11
Marsada
Roha Huhut Patutoru Diri
I. Patujolo
Manuk ni pea langge, hotek-hotek
laho marpira, sirang marale-ale, lobian matean ina. Sada pandohan ni Halak
Batak na manggombarhon arga dohot ronsot ni angka na marale-ale. Molo marsirang
na marale-ale, tung mansai lungun rohana, lobi sian lungun ni roha uju matean
ina. Ise do goaron ale-ale di Halak Batak, ima dongan saparmeaman, dongan
satorbang, dongan saulaon dohot dongan sahuria dohot na asing dope tahe.
Di ulaon adat Batak,
ale-ale dipatudos do i songon sihal-sihal di dalihan na tolu. Somal do di ganup
dalihan na tolu i, sai adong do batu na metmet (na digoari sihal-sihal) ima na
marguna laho manungkol ganup batu na bolon na tolu i, asa unang moleng-oleng,
alai sabalikna asa hot di haojahanna be. Ido umbahen di ganup parhataan di adat
pe, sai tarbege do pandohan ni natua-tua na mandok dalihan na tolu, paopat
sihal-sihal.
Jadi
di Halak Batak, sasintongna ale-ale (sihal-sihal), mansai balga do tohonanna
dohot panghorhonna, ai saluhut batu dalihan na tolu i mangharingkothon
sihal-sihal. Songon i prinsip ni ngolu ni Halak Batak, molo so adong ale-ale na
ro di ulaonna, mansai lungun situtu rohana.
II. Hatorangan
Di minggu sadari on, itagoari do minggu parale-aleon.
Hurianta HKI marale-ale dohot sada Distrik (molo di HKI margoar Daerah) sian
gereja Jerman na di huta Ham na margoar Evangelische Kirchen Kreis (EKK) Ham di
Jerman, mamungka sian taon 1978, jala ganup bulan September itahalashon manang
itapestahon do paralealeon i, songon na tapatupa suang sadari on.
Dia ma nanaeng sitangkasanta dohot siradotanta di
Jamita on, di minggu parale-aleon sadarion.
1.
Rajumi donganmu sumurung
sian dirim (ay 1-4)
Adong do pandohan ni Halak Batak na mandok: sada ma
hamu songon daion aek, unang dua songon daion tuak. Pandohan on, pataridahon
paboa mansai dihasiholi Halak Batak do hasadaon. Jala ragam do dipatupa Halak
Batak laho patulus hasasada i. Aut sura diuji godang ni punguan na nidohotan ni
jolma di portibi on, ra olo do gumodang punguan ni Halak Batak. Adong do
punguan marga (Sa ama, sa ompu, sangkabona, dohot sahorong). Diihuthon do nang
punguan ni hula-hula, tulang, adong dope punguan huta, dohot dongan sahuta di
Bona Pasogit, dohot lan na asing.
Di tupuk on pe disoarahon apostel Paulus do paboa
ringkot situtu do hasadaon i, di na nidokna: sada parrohaon, sada haholongon,
sada roha, sada pingkiran muna. Lapatanna, mansai uli situtu do jala
marparbuehon las ni roha do ganup molo jumpang hasadaon i. Alai ingkon tongtong
do jamot hita, paboa mansai solhot do hasadon dohot parsalisian. Alani i di
nasa parsaoran sipasidingon do nasa pangalaho na patubu parsalisian, isarana na
holan mangharingkothon dohot manaringoti na ringkot di dirina, jala ndang
mar-parrohahon na ringkot di donganna, baliksa tahe ndang di lehon tingki laho
manangihon soara dohot na ringkot di donganna. Sipasidingon do pangalaho na
songon on, molo itahasiholi naeng jumpang hasadaon di angka parngoluon dohot
parale-aleon.
Di angka parsaoran manang parale-ale on pe,
sipasidingon do angka pangalaho na tarhitup. Lapatanna, ingkon rade do hita
pabotohon secara tebuka tu angka dongan, angka na ponjot di roha. Ai laos disi
ma boi angka dongan tuk laho mangalehon angka na tau mangurupi manang
poda/nasehat asa mananhan manang malua sian parungkilon i. Ra marragam dope lan
na asing sijamothonon, asa jumpang hasadaon ima marhite holong ni roha, ai
diparbaga Debata do las ni roha dohot pasu-pasu na godang tu angka na
marsaroha. (Buku Ende No. 122: 3)
2.
Kristus do suhat-suhat ni
haulion ni ngolu jolma (ay 5-11)
Adong dua pandohan ni Halak Batak na jojot disoarahon
jala dihangoluhon, ima: Parjolo, Holong mangalap holong. Tangkas do i,
ai mansai godang do dipajongjong halak Batak Punguanna, laos mansai godang do
nang dibahen goar ni punguan i, holong mangalap holong. Somalna, ndada asal
dibahen goar ni punguan i, alai goar i manggombarhon isina, manang songon na
somal itabege dipandohan ni Halak Batak: Goarna ma daina.
Alai di turpuk on didok do: songon parrohaon ni
Kristus Jesus ma Parohaon muna. Songon dia do imbar ni parrohaon ni Kristus
Yesus martimbangkon parrohaon ni Halak Batak, secara khusus taringot tu
holong?. Jesus manghaholongi jolma, ndada ala naung parholong roha jolma i,
manang laho mamalos holong ni jolma i. Alai sebalikna, Jesus mang-haholongi
jolma uju dibagasan dosa dope jolma i. Si Paulus di turpuk jamita on, mansai
tangkas do paandarhon suhat-suhat na patut siihuthonon ni jolma, ima na rade
mangarumari diri pola manolukhon rupa hatoban, olo patutoru diri pola mate
tarsilang laho papatarhon holong na
mamolin tu jolma manisia.
Napaduahon, batas
ni jolma manesa hasalaan ni donganna, ima sintap ni tolu hali.
Uju didapothon angka siseanNa Jesus, dipatupa nasida
di pangarata-rataion taringot tu harajaon ni Debata dalam bentuk diskusi.
Godang do sungkun-sungkun ni sisean i, tarmasuk si Petrus mandok: Tuhan, sintap
ni piga hali do sesaonku sala ni donganku, pola do pitu hali? Sasintongna
sungkun-sungkun na sekaligus pandapot ni si Petrus on, nunga melebihi hasomalan
ni Halak Batak, ai ditangkasi si Petrus, mandok: pola do pitu hali?. Mangalusi
sungkun sungkun i, ndada diolohon Jesus mandok pitu pulu hali, alai sintap ni
pitupulu hali pitu do. Pangajarion ni Jesus on, ndada holan na mandok boti,
alai mansai tangkas do jumpang ngolu na songon i di nasa pangulahonon ni Jesus,
ai ndang marnaloja manang marpansohotan Jesus manalpuhon hasalalaan ni jolma,
baliksa tahe, diusehon do mudarna, bahen tobus ni dosa ni jolma i (Jaha: 1
Korint 6: 20).
3.
Na patutoru diri nasida
do sipatimboon.
Saluhut jolma di portibi on masihol do di hasangapon.
Halak Batak pe diparsinta do asa taruli di hasangapon raphon hamoraon dohot
hagabeon. Sitiruon do dilehon Tuhan Jesus uju ro tu portibi on. Ima na olo
Ibana patutotu diri, alai ndada gabe ditoru, olo Ibana mate alai dang margogo hamatean
i maniop Ibana. Disi ma patar huaso ni Debata, lobi sian nasa hagogoon di
portibi on, nang dibanua toru ro di Banua Ginjang pe tahe. Ai dung dibolus
hamatean i, sude do somba tu goar ni Jesus, jala na marsoara marhatopothon
Jesus Kristus do Tuhan.
Di pangjarion ni Jesus on pe tangkas do didok: manang
ise na naeng sangap, ima na gabe pangoloi di donganna (Mateus 20: 26)
III. Panutup
Di tingki parpudi on, itapahembang do parale-aleon ni Hurianta, ndada holan parale-aleon tu EKK Ham, alai lam martamba do parale-aleon ni HKI, isarana tu Yayasan Bahteraku, Gereja GMIM di Manado, Gereja Onnuri di Korea dohot piga-piga Perguruan Tinggi di Indonesia, nang angka Lembaga oikumene Internasional di luar Negeri pe tahe. Sasintongna, di bagasta di keluarga nang di masyarakat, na marale-ale do hita. Jala di angka parale-aleonta di portibi on, itaingot ma paboa naung ditodo Jesus Kristus hita ale-aleNa. Naeng ma patar parale-ale on i, marhite na satia hita mangulahon Hata dohot Patik ni Kristus I (Johanes 15: 14; Galatia 6: 2). Amen
Post a Comment