Matius 13 : 31 – 35
Ondolan buku Mateus ima Jesus do sipalua Anak ni Debata na mangolu (Mat 16:16). Dibuku Mateus dang pola disuraton ise goar panuraton tangkas, alai menurut angka bapa-bapa gereja na mangolu ditaon 130 masehi, manghaporseai si Mateus panurat bukuon ima sahalak sian sapuludua sian sisean ni Tuhan Jesus, ima si Mateus halak Lewi na dimulana sahalak sijalobeo (Mat 9:10, 10:3, 9:9). Dimulana buku Mateus disuraton tu halak Jahudi na porsea tu Tuhan Jesus, ido boasa dibukuon dipatuduhon keterkaitan Jesus dohot padan na robi songon tarombo ni Jesus (Mat 1:1-17), Jesus do Anak Daud na binabagabagahon padan narobi i (Mat 1:1, 9:27, 12:23, 15:22, 20:30-31, 21:9). Holan Mateus do na mamangke istilah harajon surgo ima istilah khas haJahudion.
II.
Hatorangan Turpuk
2.1.
Harajaon Banuaginjang Doshon Batu Siarum (31-32)
Dibagasan
turpuk on dipatorang Jesus do hadirion ni harajaon banua ginjang i tudos tu
batu siarum na binuat sahalak lao manuburhon boni di porlakna. Batu siarum molo
dihata Gorik dipangke hata κόκκος σίναπι kokkos sinapi (a grain of
mustard) na marlapatan butir sawi. Molo di pertanian halak Jahudi boni na
umgeleng sian boni suansuanan ima butir sawi manang batu siarum. Alai nang pe
metmet butir ni sawi i molo tarsuan jala tubu boni i, laos ido na umbalga sian
angka suansuanan ingkau rata pola hira hau na boi pidong marasar disi. Tontu
boi ma antusan nta unang layas tu angka na metmet, asa molo metmet pe jolma i
alai mangolu dibagasan hasintongan ni Debata, ingkon umbalga jala umsumurung
sian nasa jolma nasing. Dos do i songon Jesus na metmet molo niida sian
parekonomian siala Jesus ro sian keluarga tukang ni hau do. Molo ni ida sian
status sosial mansai metmet do Jesus, siala Jesus marharoroan sian huta Nazaret
ima huta na gelleng jala na dipangantusion halak Jahudi huta ni angka na so
mananda Debata (kafir), dang songon kota Jerusalem na balga jala na sanggap i.
Alai siala na ro sian Debata do Jesus, gabe umbalga jala umsanggap Jesus sian
Jerusalem i. Suang songoni do tong hat ani Tuhan i, mansai metmet do hata ni
Tuhan i molo niida sian angka jolma na pararatonsa, alai idia dibege jala
dipeop hat ani Tuhani, gok huasona lao paluahon jala pauliulihon ngolu ni jolma
i. Jadi hasurungan nta dingolu nta on ndada niukur sian hadirion hajolmaonta,
alai niukur sian haolonta manangihon jala mangulahon hata ni Tuhani.
2.2. Harajoan Banuaginjang Doshon Itak Niasoman (33)
Dipatudos
Jesus muse Harajaon Banuaginjang i tudos tu itak na niasoman, molo dihata Gorik
dipangke hata ζύμη zume (leaven) na marlapatan permentasi manang
ragi (ferment). Otik do ragi manang na niasoman i alai boi do tuk lao
mangasomi itak sahat tolu ampang jala asom saluhutna na binaen ragi na saotik
i. Molo nta lapati boi ma antusan nta molo niadopan ni Debata ndada quantitas
na gabe tolak ukur alai qualitas do. Otik pe alai molo dengan do kualitas na,
ido na tama lao mangokhi saluhut. Qualitas na nimaksud secara teologis ima
haporseaon dohot parsaoran ni jolma i tu Debata. Artina, metmet pe jolma i sian
hadirionna alai molo mangolu do ibana dibagasan haporseaon dohot parsaoran na
tama dohot Debata, angka jolma sisongoni do justru na marhonaan tu hadenggan tu
saluhutna sian jolma na tardok sanggap jala na mamora i. Tontu diarahon hita
asa manangkasi diri nta be, standar dia do na ta pangke lao mangalapati ngolu
nta on, standar ni Debata do manang standar ni jolma. Molo standar ni jolma do,
ingkon dipungka sian angka na targoar na sanggap, na mora, na gabe. Alai molo
standar ni Debata, justru dipungka sian angka na metmet asa tu hasurungan.
Alani i, molo so dibagasan Tuhani ngoluna, tontu angka na sanggap dimulanai
ingkon marujung tu angka haporsuhon. Alai molo dibagasan Tuhani hita, molo
dimulana metmet hadirion nta alai diujungna ingkon dibagasan hasangapon.
2.3. Pangajarion Jesus Marhitehite Umpama (34-35)
Ia Jesus pinatorang turpuk on pasahaton angka pangajarion ingkon marhitehite umpama, artina Jesus ndada tipe jolma situlluk mata ni horbo, alai ingkon adong dialog. Dipangke Jesus pe umapa dipangajarionNa asa mura ditangkup jala diingot angka na umbegesa. Umpama tong asa dohot umbegesa mamingkiri jala pahusorhusor umpama i, siala umpama ingkon mambahen na umbegesa gabe lam tertarik lao mangantusina. Asing ni i umpama mambahen pangajarion i dang murahan, tor hatop ni antusan. Umpama i patuduhon mansai arga jala buni do pangantusion hat ani Debata, na ingkon diparade jolma i dirina, pingkiranna lao pahusorhusoronsa asa tarantusi nasida. Umpama i dipangke Jesus asa manutup celah sian angka pangunjunan ni sibolis marhitehite angka parjahat dihumaliang na naeng mangalului hasalan, huhut papeolhon pangantusion na sintong sian pangajarion i.
III.
Haonaan Jamita
Hombar tu ondolan jamita nta di minggu on ima marhaporseaon jala mangodang dibagasan Tuhan i. Turpuk on lao mangarahon hita asa unang mabiar manang tahuton lao mangkatahon manang mangkatindanghon hasintongan hata ni Debata siala hametmeton hadirion parngoluanta. Gariada dihametmeton nta i ma lam nta pasolhot dirinta tu Debata, asa gabe halongan hita dihumaliang nta. Asing ni i unang layas roha nta tu angka na metmet, manat hita, ai dipangke Debata do angka na metmet lao patuduhon hagogoon ni huasoNa. Tontu hametmeton ngolu nta i ingkon nta arahon asa mangodang ma i dibagasan haporseaonta tu Debata, ai ido dalan asa idaonta angka na dengan tu joloan ni ari on. Mamungka sadarion unang be hita umbege hata ni jolma siala na mamora ibana, siala na marpangkat ibana. Alai nta bege ma hata ni jolma siala sintong ni pangkataionna, nang pe ibana metmet.
Post a Comment