Bahan Jamita
Epistel Minggu 7 Dung, Trinitatis
3 Agustus 2025 Parjamita
1:12-14
GABE
JOLMA NA IMBARU DI BAGASAN KRISTUS
Patujolo Dohot
Sibonsiri
Nungnga sadia umurta muaeng? Tontu godang do naung itahilala denggan basa
ni Tuhan i saleleng hita naung mangolu di tano on. Adong do i las ni roha nang
habot ni roha, i do marganti sorin, Sian angka i adong do deba naboi taantusi
alai adong do na so dapot di roha. Laos sian pengalaman i, godang do tong naung
tapamanat dohot tasulingkiti (amati, selidiki) mantat sada parbinotoan
naimbaru.
Alai aha ma naboi tahatahon manang tajamitahon sian pengalamanta i nagabe
paimbaru roha dohot pangalaho ni hajolmaon? Di angka umur ni raja Salomo, uju
poso ibana disurathon ma bukku "Angka Ende" (Kidung agung), dung
satonga umur, disurathon ma buku Poda (Amsal), jala di umurna hira-hira 55
taon, disurathon ma bukku Parjamita (Pjm.) toho 36 taon ibana dung gabe raja.
Pengalamanna namartuhan i do disurathon ibana di bukku Pjm on. Nunga matua
ibana hatiha i, di ujung ni ngoluna nama hira 4 tu 5 taon nai asa marujung ai
hira 59 taon do umurna (990-931 SM). Di ujung ni umurna disangahon manurathon
dohot pasahat jamitana mandok: "Tung na laho salpu do luhutna, ninna
parjamita i, alogo sambing do tutu luhutna i!" (Pjm. 1: 2). Dago tahe
lungun ni hajolmaon umbege jamita ni raja Salomo i, molo nalaho salpu do sude,
songon namangeahi alogo sambing do hape jolma na di toru ni mataniari, tung aha
ma, jambar ni jolma? Di tikki nuaeng on, adong do lagu rohani, hatana songonon;
Ku tak membawa apapun juga, saat ku datang
ke dunia/ Ku tinggal semua pada akhirnya, saat ku kembali ke surga/ Inilah yang
ku punya, hati sbagai hamba /Yang mau taat dan setia, padaMu Bapa Kemanapun ku
bawa, hati yang menyembah/ Dalam roh dan kebenaran, sampai slamanya.
I do tutu, ndang adong naboi boanonta sian portibi on nang
pe hita hian nampunasa uju di ngolunta. Atik pe i parbue ni nataula naung
leleng tasari jala loja hita papunguhon i. Sude do i ingkon tading muse. Molo
tung adong pe lohot di dagingta isara ni pahean parabiton tu udean i, alai
buruk jala busuk do i muse di tano ni udean i. Sude do nalao salpu, ndang adong
na hot, i do jamita i di buku Parjamita on sian si Salomo, anak ni si Daud,
raja di Jerusalem. Alai nang pe songoni, adong dodihatahon
parjamita i angka na so marisuang ulaon di ngolu ni hita jolma, angka dia ma i?
Hatorangan
1.
Ringkot ni Namanulikkiti Dohot Mangarisik (12-13)
Dipatorang panurat i do paboa sahalak
parjamita jala raja do ibana hata napinasahatna i ndang holan hata poda boti,
cerita-cerita, hata ni di Israel na toho (sedang) namanulikkiti dohot
manarisiki. Lapatanna, paradaton manang falsafah budaya, alai mardonganhon hata
ni Tuhan.
Tung mansai ringkot jala serius digeluti
nang pe diboto ibana ulaon hangaluton do namanulikkit. Ai ndang ulaon namura
mangarimangi Johot laho mangantusi hahomion ni Debata di parngoluon on. Alai
tahe marhite i do gabe dapot pangantusion ibana taringot tu namartuhan,
taringot tu angka namasa (peristiwa) di tano on, jala mangarimangi aha do arti
ni hangoluan (Pjm.4). Gabe dapot rohana; martikki (terbatas) do hape saluhutna,
hajolmaon, gogona nang hagiotna, sinadonganna nang huasona, saluhut na di
hasiangan on namartikki de (Pjm. 3). Saluhut namasa nuaeng, nunga hea masa i,
nadiulang do muse (Pjm. 1: 4.9). Lam tau ma ibana paboa holan Tuhan i do na
hot, jala ingkon sai di bagasan Tuhan i do hita asa mangolu. Ndang
tarpangasahon hapistaran dohot gogo ni hajolmaon. Antong aha ma ulahononta asa
unang marisuang ngolunta di portibi on? Marhite namanulikkiti dobot mangarisik,
dapot ma sian buku parjamita, on ma siulahononta:
a) Biar
mida Jahowa
Tarlumobi tu angka naumposo asa dipeop
biar mida Jahowa, unang laho rohana mangulahon angka nasala dohot hajahaton
sotung gabe ro panolsolion dung matua. Sian pengalaman ni raja Salomo, bortik
do panolsolionna dung matua. Jala dipangido ibana unang ma songoni nian angka
naumposo muse. Nang pe laho roha ni naumposo (doli-doli) marlas ni roha jala
dibahen sombu ni rohana, alai sai tong ma dipadao sian hajahaton ni sibuk (Pjm.
11:9-10) jala dipahot ma rohana biar mida Jahowa, dipakke ma tikkina
mangaradoti angka tona dohot hata ni Tuhan i (12: 13-14). Nang di saluhut jolma, asa sai tong adong biar mida
Jahowa, i do mula ni lasniroha. Marisuang do huaso, harajaon, jabatan,
hamoraon, dohot angka hamaloon pe, molo so adong biar mida Jahowa. Ai
parsatongkinan do tano on, saluhut jolma di toru ni langit ndang tarbahenna
palua dirina manang pangolu hosana. Ai didok do di Pjm. 12: 13-14;
"Pangarimpunan ni sude poda naung itabege, on do: Habiari Debata, jala
radoti angka tonaNa, ai i do inana siingoton ni ganup jolma. Ai nasa parulaon ni jolma boanon ni Debata
sogot tu paruhuman to di saluhut na buni, nang na denggan nang na jat"
b) Marlas Roha Marroha Mauliate
Manang aha pe nadapot hita sian angka ulaonta, manang dia pe pasu-pasu,
rezeki dipasahat Debata sipeoponta, itahalashon majala itahamauliatehon. Ndatig
tareahi gabe di hita saluhut na di tano on angka arta dohot hamoraonna. Sotung
tu haliluon jolma holan laho mangahut arta. Tahamuliatehon ma naadong i,
pasu-pasu, keluarga. ulaon (pekerjaan) jala tanikmati ma sipanganonta nanilehon
ni Tuban i Marhite namanghamuliatehon sisongoni gabe jumpang ma las ni roha
jala boi tahilala paboa ndang marisuang be parngoluan on Parjamuta 3:12-13
mandok: "Dibahen i nunga tung hutanda, ndang adong na dumenggan di nasida,
nda na marlas ni roha dohot na mambahen na denggan saleleng di ngoluna. Angkup
ni tahe manang ise jolma na mangan dohot na minumi dohot marnida na denggan
mathite sian ulaonna, silehonlehon ni Debata do nang i."
2. Hangaluton ni Jolma na di Portbi on (13 B)
Taboto do saleleng di tano on sai adong do hangaluton, ido jambar ni
portibi. Jala ulaon manulikkit dohot mangarisik marhite hapistaran, pe tong
ulaon naborat jala paro hangaluton. Ndang na mura hape ulaon mangalului
hahomion i, ai nang pe adong hapistaran ni jolma, alai ndada saluhut boi
tardodo jala ndang saluhut boi diantusi jolma ulaon ni Debata, songoni dohot
angka namasa tu ibana isarana; loja, susa, marsahit, parungkilon, nahurangan,
namale, namuas, nang parsaulian, lan naasing dope.
Antong di bagasan Tuhan i do jumpang hita hasonangan dohot angka laba ni
ulaonta. Asa ndang marisuang ulaon ni angka sa ro tu Tuhan i mangido gogo. Nang
tu hita nuaeng, paboa naporsea hita di Jesus Kristus, taparhatopot do;
"Umbalga do pasu-pasu ni Tuhanta sian angka hangaluton di portibi on. Ai
naung ro do Jesus tu portibi on, manghamonanghon hita sian huaso ni portibi.
3. Nalaho Salpu do saluhut na di hasiangan on: (14)
Ndang adong na hot, di pardalanan ni ngolu di portibi on, parsatongkinan
jala marisuang do luhutna. Hata 'marisuang' di hata Heber ima "Hebel"
lapatanna: uap, hosa, angka na parsatongkinan, nu so berwujud. Jala nangpe
digogo jolma i mangula ulaonna, alai jotjot do marisuang hasilna jala ndang
marimpolahon angka na hot (abadi) alai doshon namangeahi alogo. Nang si Salomo raja nasangap i, di angka perenunganna
dohot sian naniidana di ulaon ni jolma: didok ibana di jamita i marisuang do
mangalului hasonangan anggo dao jolma sian Tuhan i Ai naung dihilalahon si
Salomo do hamoraon, huaso, hasangapon bolon, ketenaran, jala pola marlobi-lobi,
hape mantat panolsolion do i di ibana ai marisuang jala sisoada (hampa) do
namasa di ujungna. Alai tong do diantusi ibana, holan ngolu di bagasan Tuhan i
do naummuli. Antong tapahombar ma tu Debata, jala marhaimbaruon ma roha nang
ulaonta, asa tung dapot parsaulian sian ulaon ni Tuhan.
Panimpuli dohot
Hahonaanna
Holan ngolu di bagasan Tuhan i do na hot jala
manontong. Ndang tarpatupa hita di hasiangan on angka namanontong ai doshon
namangeahi alogo do luhutna. Alani i unang ma pola gabe lilu hita sian dalan na
sintong, holan asa manggulut na di hasiangan on, ai nalaho salpu do luhutna i.
Taringkoti ma namartuhan, taingot ma Sitompa hita tagan so ro dope angka ari
hinamago (Pjm. 12: 1). Tapaimbaru ma rohanta di bagasan Jesus mulai sian
haposoonta asa tung jumpang hita laba ni haporseaonta, tapeop ma biar mida
Jahowa dohot namarroha mauliate, gabe di hita ma ngolu namanontong i, Amen.
Post a Comment